ارزیابی حریم امن شهری در ارتباط با آسیب پذیری لرزه ای مورد شناسی: شهرهای استان یزد

Authors

  • روح الله قانعی بافقی دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری
Abstract:

گسترش فیزیکی بی‌برنامۀ شهرها، بدون در نظر گرفتن وضعیت و جهت گسل‌ها، احتمال قرارگیری شهرها را در پهنۀ لرزه­خیز بالا می‌برد؛ به این ترتیب در صورت وقوع زمین­لرزه باعث ایجاد خسارات مالی و انسانی بیشتری پدید می­آید. در این مورد تعیین حریم امن شهرها و رعایت آن می‌تواند در کاهش خسارت­های ناشی از زمین­لرزه مؤثر باشد. ایجاد امکانات  امداد رسانی از جمله ایستگاه‌های آتش نشانی، مراکز پلیس و مراکز بهداشتی و درمانی با گسترش فیزیکی شهر سخت‌تر، پر هزینه­تر و زمان­بر است. این مقاله از جمله پژوهش‌های کاربردی است که با توجه به موقعیت شهرها و  گسل‌ها، در پی تعیین حریم امن شهری در ارتباط با آسیب پذیری لرزه­ای است. محدودۀ مورد مطالعه شهرهای استان یزد می‌باشد. به این منظور ابتدا وضعیت زمین شناسی و زلزله خیزی و سپس ویژگی‌های جمعیتی و شهرنشینی استان مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت با دو روش متفاوت: الف- استفاده از استانداردهای موجود (حریم امن گسل­ها با کمینه و بیشینۀ استاندارد، 1000- 300 متر). ب- استفاده از داده‌های 100 سال اخیر، موقعیت شهرها و شعاع فاصله از گسل‌ها در ارتباط با زلزله‌های احتمالی، حریم امن شهری مشخص شده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که، قسمت عمده‌ای از استان یزد در پهنۀ خطر نسبی پایین و متوسط قرار می‌گیرد و پهنه‌های با خطر بالا، شهرهای جنوب، شرق و شمال شرق استان را در بر می‌گیرد. لزوم رعایت حریم امن گسل‌ها در شهرهای ندوشن، هرات، مروست، تفت، بهاباد، دیهوک و عشق آباد بیشتر باید مورد توجه قرار گیرد. از نظر وضعیت شهرنشینی، 74/21 درصد شهرها و 63/7 درصد جمعیت شهرهای استان در پهنة خطر بالا قرار دارند. با پیش بینی‌هایی که در مورد جمعیت شهرهای استان انجام شده است، آشکار شده که تمرکز شهری در استان در حال افزایش است و جمعیت آسیب پذیر نیز بیشتر می­شود. با توجه به شعاع فاصله از گسل‌ها در ارتباط با زلزله‌های احتمالی و با توجه به زلزله‌های تاریخی، تمامی شهرهای استان در شعاع مناسبی قرار گرفته‌اند. این موضوع به معنای امن بودن شهرهای استان در برابر خطر زلزله نیستزیرا با روش اوّل (استانداردهای موجود) خلاف این موضوع اثبات شد. در ضمن این پژوهش نشان داد که تنها اکتفا به داده‌های تاریخی (در این پژوهش دورۀ 100 ساله بررسی شده) نمی‌تواند ضامن ایمنی شهرها در برابر زلزله باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

آسیب پذیری لرزه ای شهر یزد

با توجه به واقع شدن ایران بر روی یکی از دو کمربند زلزله خیز جهان و وجود گسل های فراوان، وقوع زلزله در فلات ایران امری طبیعی است. هدف از این مطالعه بررسی آسیب پذیری شهر یزد در اثر زلزله طرح استاندارد 2800 ایران می‌باشد. در این مطالعه آسیب پذیری کل سازه ها با توجه به نوع خاک منطقه از روش HAZUS بدست آمده و براساس آن آسیب پذیری ساخت و ساز انواع سازه ها در مناطق مختلف بررسی می‌گردد و براساس سطوح آسی...

full text

ارزیابی حریم امن شهری در ارتباط با ریسک‌پذیری سکونتگاه‌های شهری استان اصفهان

وجود گسل‌های متعدد وپراکنش جغرافیایی زلزله‌ها در کشورما نشانگر آن است که تقریباً مساحت زیادی از سرزمین ایران در معرض خطر زمین‌لرزه‌ قرار داشته که در برگیرنده‌ی حجم وسیعی از جمعیّت کشور می‌باشد. استان اصفهان از جمله استان‌های زلزله‌خیز کشور است بطوری‌که طبق اسناد و مدارک تاریخی تعدادی از شهرهای آن زلزله‌های مخربی تجربه نموده‌اند. همچنین وجود گسل‌های فراوان و به ثبت رسیدن تعداد زیادی کانون زلزله طیّ...

full text

مدیریت عدم قطعیت با استفاده از ریاضیات بازه ای و محاسبات دانه ای در ارزیابی آسیب پذیری لرزه ای

زلزله یکی از مخرب­ترین بلاهای طبیعی در مناطق شهری به حساب می­آید و به دنبال آن آسیب­پذیری فیزیکی و انسانی را به همراه خواهد داشت. یک روش برای کمک به کاهش آسیب­پذیری، تهیه نقشه آسیب­پذیری لرزه­ای است. با توجه به اینکه میزان آسیب­پذیری هر منطقه به معیارهای متعددی  از جمله شدت زمین­لرزه، شیب زمین، تعداد طبقات و قدمت ساختمان وابسته می­باشد، ارزیابی آسیب­پذیری فیزیکی­ یک مسئله تصمیم­گیری چند معیاره ...

full text

ارزیابی آسیب پذیری لرزه ای دیوارهای برشی فولادی موج دار با استفاده از منحنی های شکنندگی

خسارت های سازه ای و به دنبال آن خسارت های مالی قابل توجهی که تا کنون در اثر وقوع زمین لرزه های مخرب به وجود آمده است، باعث شده تا محققان و آیین نامه ها به منظور طراحی لرزه ای سازه ها برای محدود کردن سطح خرابی آن ها به تدریج از رویکرد طراحی تجویزی به سمت طراحی بر اساس عملکرد حرکت کنند. تحلیل های شکنندگی لرزه ای یکی از مهمترین ابزارهای لازم در طراحی لرزه ای سازه ها بر اساس عملکرد به شمار می روند ...

full text

پهنه بندی لرزه ای استان یزد

پهنه بندی لرزه ای استان یزد

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue 4

pages  27- 40

publication date 2012-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023